Στα πλαίσια του έργου “Life Skills for Europe”, έγινε έρευνα και συλλογή καλών πρακτικών φορέων εκπαίδευσης ενηλίκων από όλη την Ευρώπη. Παρακάτω θα βρείτε πληροφορίες μερικών από αυτές. Για την ολοκληρωμένη λίστα καλών πρακτικών και εργαλείων, επισκεφτείτε την επίσημη ιστοσελίδα του προγράμματος.
* Οι λίστες δεν μπορούν να θεωρηθούν ολοκληρωμένες καθώς αναφέρονται κυρίως σε πρακτικές για τις οποίες οι εταίροι είχαν γνώση και αντίληψη των αποτελεσμάτων και του αντικτύπου τους.
Το πρόγραμμα “Learning for Young Adults” δημιουργήθηκε από τη Ένωση για την Εκπαίδευση Ενηλίκων Σλοβενίας (SIAE) και είναι σε λειτουργία από το 1999 (PUM) με αναβάθμιση του αντικειμένου το 2016 (PUM-O). Είναι διαθέσιμο στα Σλοβένικα, απευθύνεται σε Εγκαταλείψαντες μαθητές & Νέους ενήλικες και καλύπτει τα πεδία των πολιτικών/κοινωνικών, προσωπικών και διαπροσωπικών ικανοτήτων.
Θεματικές ενότητες: Κοινωνικές, προσωπικές και διαπροσωπικές
Ομάδες στόχου: Πρόωρα εγκατελείψαντες τυπικής εκπαιδευσης, νέοι ενήλικες
Γλώσσα: Σλοβένικα
Το πρόγραμμα Learning for Young Adults (PLYA) είναι ένα πρόγραμμα Mη-τυπικής Εκπαίδευσης από τη Σλοβενία με προκαθορισμένο πεδίο εφαρμογής και στόχους. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει άτομα που εγκατέλειψαν το σχολείο, ώστε να συμμετάσχουν ενεργά στη κοινωνική και εργασιακή ζωή, να τα ενθαρρύνει να ανακαλύψουν τα ενδιαφέροντα και τα ταλέντα τους, να τους δώσει κίνητρα να επιστρέψουν στο σχολείο συμβάλλοντας στη δυναμική τους είσοδο στην αγορά εργασίας και την αύξηση της απασχολησιμότητάς τους.
Μέσα από ατομική δουλειά, εργασίες και άλλες δραστηριότητες ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους, οι νέοι αποκτούν κίνητρα, αυτο-ανεξαρτητοποίηση, νέες δεξιότητες για τη ζωή και την εργασία, εργασιακές συνήθειες που προάγουν την ευεξία και την απασχολησιμότητα.
Οι κεντρικοί στόχοι του προγράμματος PLYA, μέσα από μια ολιστική προσέγγιση, είναι η εκπαιδευτική και κοινωνική ενσωμάτωση των νέων ενηλίκων ατόμων. Η μεθοδολογία του προγράμματος αφορά στην χρήση ενός ιδιαίτερα ευέλικτου εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο εφορμά από στην εξοικείωση των εκπαιδευτών με τα κοινωνικά και ψυχολογικά πλαίσια και/ή καταστάσεις των εκπαιδευομένων. Όταν οι νέοι χρειαστούν κάποιου άλλου είδους επαγγελματικής βοήθειας, οι μέντορές τους συμβάλουν ώστε να τη λάβουν. Οι νέοι άνθρωποι αντιμετωπίζονται ως άτομα και οι ατομικές τους καθημαρινές καταστάσεις λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Τα αποτελέσματα του προγράμματος στηρίζονται σε σημαντικό βαθμό σε αυτούς που το εφαρμόζουν, δηλαδή στους εκπαιδευτές. Η ομάδα αξιολόγησης αξιολογεί την ποιότητα υλοποίησης με βάση τους ακόλουθους παράγοντες: οι μέντορες θα πρέπει, εκτός από την απαιτούμενη βασική εκπαίδευση, να επιμορφωθούν στα πλαίσια ενός πιο εκτενούς εκπαιδευτικού προγράμματος, το οποίο θα τους βοηθήσει να εξοικειωθούν με τις κοινωνικές και ψυχολογικές αιτίες και χαρακτηριστικά που οδηγούν τους νέους στο να εγκαταλείψουν το σχολείο, τις σύγχρονες αρχές εκπαίδευσης και υλοποίησης, καθώς επίσης και σε τρόπους αρχικής αξιολόγησης .
Η ξεκάθαρη δομή σε ημερήσια βάση και οι βασικοί κανόνες του προγράμματος βοηθούν τους εκπαιδευόμενους να οργανώσουν ουσιαστικά τις εκπαιδευτικές και κοινωνικές τους δραστηριότητες μέσα στην ημέρα. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί αφότου άφησαν το σχολείο, ολόκληρη η ζωή τους άλλαξε και δεν είχαν πλέον στόχους ή δομή. Καθώς πολλές δραστηριότητες και προγράμματα γίνονται την ίδια ώρα, οι νέοι μπορούν να συμμετέχουν στο PLYA και ταυτόχρονα να δίνουν εξετάσεις στο σχολείο, να παρακολουθούν μαθήματα ή να κάνουν άλλες δραστηριότητες.
Ως βασικό στοιχείο του προγράμματος, είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του – η ευαισθησία στα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των συμμετεχόντων οι οποίοι συμμετέχουν στο σχεδιασμό του προγράμματος. Οι συμμετέχοντες επιλέγουν θέμα για την εργασία, εκπαιδευτικές πηγές, μεθόδους και διαδικασίες, ενώ οι μέντορές τους βοηθούν στη πραγματοποίησή τους. Εξαιτίας του γεγονότος ότι οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν ενεργά και παίρνουν αποφάσεις σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος, τα κίνητρά τους για να συμμετέχουν στο πρόγραμμα αυξάνονται, και έτσι και το κίνητρό τους να μάθουν και να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους.
Ένα σημαντικό κομμάτι της εξατομικευμένης προσέγγισης είναι αυτό όπου ο/η μέντορας και ο/η συμμετέχοντας/-ουσα δημιουργούν από κοινού το εξατομικευμένο πλάνο εκπαίδευσης, το οποίο πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια του προγράμματος. Αυτό το πλάνο είναι η βάση για όλες τις δραστηριότητές του/της στα πλαίσια του προγράμματος. Το εξατομικευμένο πλάνο είναι ένα πλάνο προόδου του/της συμμετέχοντα/-ουσας σε όλους τους τομείς, όχι μόνο όσων σχετίζονται με το σχολείο αλλά και όσων αφορούν τα κίνητρα, την κοινωνική και την προσωπική ζωή του/της. Αντιπροσωπεύει δηλαδή τη βάση στην οποία επιλέγονται όλες οι δραστηριότητες του προγράμματος, καθώς η λογική όλως αυτών των δραστηριοτήτων είναι οι στόχοι που έθεσαν οι ίδιοι οι συμμετέχοντες.
Το πρόγραμμα Learning for successful Life είναι μια πρωτοβουλία της Ένωσης για την Εκπαίδευση Ενηλίκων της Σλοβενίας (SIAE). Εφαρμόζεται από το 2003 και αναβαθμίστηκε το 2014. Απευθύνεται σε άτομα από περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα ή/και που βρίσκονται σε επισφάλεια (κυρίως σε άνεργους) και στοχεύει στον αλφαβητισμό, τον αριθμητισμό και τις ψηφιακές ικανότητες.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, αριθμητισμός, ψηφιακές ικανότητες
Ομάδες στόχου: Ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, άνεργοι/-ες
Γλώσσα: Σλοβένικα, Αγγλικά
Τα μη-τυπικά εκπαιδευτικά προγράμματα στη Σλοβενία επικεντρώνονται συστηματικά στην απόκτηση βασικών δεξιότητων, οι οποίες χωρίζονται σε 8 ικανότητες-κλειδιά, ώστε οι ενήλικες να αναπτύξουν γενικές ικανότητες αλφαβητισμού και να επαναξιολογήσουν τη σημασία της μάθησης και της εκπαίδευσης, ειδικά όσοι προέρχονται από περιθωριοποιημένα κοινωνικά περιβάλλοντα (με κατά κύριο λόγο χαμηλό εκπαιδευτικό επίπεδο, κυρίως άνεργοι και εργασιακά ανενεργοί ή άτομα που αποκλείονται από τη λήψη αποφάσεων σε τοπικό επίπεδο).
Διδακτικά, είναι σχεδιασμένα με τρόπο τέτοιο ώστε ο/η εκπαιδευτής/-τρια να διαλέγει το μοντέλο του προγράμματος που είναι πιο κατάλληλο κάθε φορά και το προσαρμόζουν στις ανάγκες των εκπαιδευομένων. Το κλειδί σε όλη τη διαδικασία είναι οι ανάγκες των εκπαιδευομένων, καθώς ανταποκρινόμενοι (οι εκπαιδευτές) σε αυτές διασφαλίζουν τη συμμετοχή (των εκπαιδευομένων). Όταν η εκπαιδευτική διαδικασία και η ενεργή συμμετοχή των συμμετεχόντων προκαλούν κάποια αλλαγή στις προαναφερθείσες ανάγκες, τότε προκύπτει μια νέα εκπαιδευτική ανάγκη. Όταν η ανάγκη των εκπαιδευομένων να βρουν κίνητρα να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους έχει καλυφθεί ή μια συγκεκριμένη ομάδα συμμετεχόντων βρίσκεται για πρώτη φορά στον ίδιο χώρο, οι εκπαιδευτές μπορούν να επιλέξουν ένα νέο πρόγραμμα εργασίας για τη συγκεκριμένη ομάδα συμμετεχόντων ανάλογα με τη θέλησή τους για συνεχή εκπαίδευση. Αυτή η συνέχεια μπορεί να οδηγήσει στην ενδυνάμωση για ανεξάρτητη δράση και μάθηση.
Το πρόγραμμα αποτελείται από βασικά δομικά στοιχεία. Η εκπαίδευση θεωρείται επιτυχής όταν οι εκπαιδευόμενοι συμμετέχουν ενεργά σε όλες τις φάσεις της μάθησης – από την επιλογή του θέματος στο σχεδιασμό του, τη πραγματοποιήση της εργασίας, τον έλεγχο και την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ως αποτέλεσμα, ενσωματώνεται στη διαδικασία της εργασίας η πολυεπίπεδη και ποικιλόμορφη μάθηση, η οποία ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να συνεργαστούν μεταξύ τους, να λάβουν ευθύνη και να ταυτιστούν με την τοπική κοινότητα. Οι συμμετέχοντες μαθαίνουν έτσι να ορίζουν τα προβλήματα από μόνοι τους και να ψάχνουν για κατάλληλες λύσεις στα επερχόμενα ζητήματα κατά τη διάρκεια της μαθησιακής διαδικασίας, ενώ ταυτόχρονα αναστοχάζονται σχετικά με τις επιλογές που έγιναν. Οι εκπαιδευτικοί τους βοηθούν με τις δραστηριότητές τους και υποστηρίζουν ατομικά την ανάπτυξη του αλφαβητισμού, του αριθμητισμού και των ψηφιακών δεξιοτήτων.
Οι εκπαιδευτικοί -ειδικοί στον αλφαβητισμό= αυτοί που συμμετέχουν στο πρόγραμμα έχουν εκπαιδευτεί και πρέπει να διαθέτουν ‘ ειδική πιστοποίηση ‘ ώστε να είναι σε θέση να διδάξουν σε αυτά τα προγράμματα. Σε κάθε ομάδα υπάρχουν το πολύ 12 συμμετέχοντες και σε κάθε φάση διδάσκουν 4 εκπαιδευτικοί. Η κύρια μέθοδος εργασίας είναι η εκπόνηση ενός προτζεκτ, που δίνει έμφαση στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των εκπαιδευομένων και δεν ακολουθεί την οργάνωση θεμάτων ενός τυπικού εκπαιδευτικού προγράμματος. Όλο το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι μαθητοκεντρικό και υπό διαπραγμάτευση . Καθώς η πολιτική αγωγή είναι βασικό κομμάτι των προγραμμάτων αλφαβητισμού στη Σλοβενία, οι εκπαιδευτικοί εκπαιδεύονται στο να ενσωματώνουν την πολιτική αγωγή στα προγράμματα ανάλογα με τις ανάγκες των συμμετεχόντων.
Έργο της SIAE από το 1993, αυτή η πρωτοβουλία Σλοβένικης γλώσσας είναι ανοικτή σε όλους και έχει σαν στόχο την ενδυνάμωση των κοινωνικών/πολιτικών καθώς και των προσωπικών και διαπροσωπικών ικανοτήτων.
Θεματκές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Προσωπικές και διαπροσωπικές, κοινωνικές ικανότητες
Ομάδα στόχου: Απευθύνεται σε όλο τον κόσμο
Γλώσσα: Σλοβένικα
Στη Σλοβενία, οι Study Circles [κύκλοι μελέτης] είναι ένα είδος συνεργατικής μάθησης με μια τυπική δομή ομάδας (ετερογενής σε μορφή αλλά ομοιογενής σε ενδιαφέροντα) στην οποία δημιουργείται μια θετική συμβίωση μεταξύ υπεύθυνων ατόμων και όπου αναπτύσσονται συνεργατικές δεξιότητες. Το Σλοβένικο μοντέλο των Κύκλων Μελέτης [Study Circles] είναι ταυτόχρονα μια μέθοδος και ένα εργαλείο για την εκπαίδευση ενηλίκων, και μπορεί, με την ευρύτερη έννοια, να αποτελέσει κίνητρο για δια βίου μάθηση. Το πρόγραμμα έχει δύο βασικούς στόχους: να μάθουν οι συμμετέχοντες κάτι νέο (εκπαιδευτικός στόχος) και να μεταδώσουν τη νέα αυτή γνώση στην υπόλοιπη κοινότητα (διαδραστικός στόχος).
Η πιο σημαντική διάσταση, από άποψη μεθοδολογίας και τρόπων μάθησης στους κύκλους μελέτης, είναι η ελευθερία που έχουν οι ενήλικες εκπαιδευόμενοι να μελετήσουν θέματα που τους ενδιαφέρουν. Επίσης πρόκειται για ένα μοντέλο που υλοποιείται σε εθνικό επίπεδο και εφαρμόζεται, σε τοπικό επίπεδο, από ένα δίκτυο συνεργαζόμενων φορέων που διαθέτουν ενθουσιώδεις και καλά επιμορφωμένους εκπαδευτικούς/μέντορες. Οι συγκεκριμένες δράσεις είναι εύκολα εφαρμόσιμες στα πλαίσια των πολιτικών για την οικονομική ανάπτυξη που επικεντρώνονται στην καινοτόμα δυναμική των διάφορων περιοχών, και είναι αξιόπιστες και βιώσιμες ακόμα και σε περιβάλλοντα που οικονομικά και πολιτικά βρίσκονται σε συνεχή αναμόρφωση. Οι κύκλοι μελέτης θεωρούνται κοινωνική καινοτομία, καθώς ικανοποιούν συλλογικές προσδοκίες. Ξεκινώντας ένα διάλογο πάνω στο θέμα – και η εκπαίδευση ενηλίκων δείχνει να είναι παραπάνω από κατάλληλο πεδίο για αυτό – τίθεται και απευθύνεται στο ευρύτερο κοινό το ερώτημα ‘τι είναι αυτές’. Παρέχει έτσι τη δυνατότητα καινοτομίας καθώς και την αναγνώριση των αναγκών σε μια συγκεκριμένη κοινότητα μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.
Οι κύκλοι μελέτης μπορεί να θεωρηθεί ότι συνεισφέρουν (εκπαιδευτικά) στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων καθώς αναπτύσσουν και συμβάλλουν στα ακόλουθα:
Το προγραμμα αναπτύχθηκε αρχικά το 2014/15 (έχει ανανεωθεί από τότε) στο Ηνωμένο Βασίλειο από το Learning and Work institute, η Αγωγή του Πολίτη [Citizen’s Curriculum] έχει σαν στόχο να ενισχύσει τον αλφαβητισμό, τον αριθμητισμό, τις ψηφιακές, πολιτικές/κοινωνικές & χρηματοοικονομικές ικανότητες και την αγωγή υγείας. Απευθύνεται κυρίως σε άτομα που προέρχονται από ευάλωτα και περιθωριοποιημένα περιβάλλοντα και ανέργους.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, αριθμητισμός, ψηφιακές ικανότητες, αγωγή υγείας, πολιτική αγωγή, χρηματοοικονομική ικανότητα
Ομάδα στόχου: Ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, άνεργοι/-ες
Γλώσσα: Αγγλικά
Το Citizens’ Curriculum, που χρησιμοποιείται στο Ηνωμένο Βασίλειο, είναι μια προσέγγιση για την παροχή εκπαίδευσης ενηλίκων σε εκπαιδευόμενους που προέρχονται από ευάλωτα περιβάλλοντα ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι θα μπορούν να βελτιώσουν τα Αγγλικά, τα μαθηματικά τους και τις “άλλες δεξιότητες” ζωής με αποτέλεσμα καλύτερη πρόοδο, επιτεύγματα και προσδοκίες – σχετικά με τη δουλειά, την εκπαίδευση και στην προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή. Το μοντέλο αυτό προωθεί τη μάθηση στα πλαίσια της κοινότητας, εντάσσει τους εκπαιδευόμενους στο σχεδιασμό του εκπαιδευτικού περιεχομένου και διασυνδέει βασικές δεξιότητες στα Αγγλικά (ή Αγγλικά για ξένους), με αλφαβητισμό και αριθμητισμό και ψηφιακές, χρηματοοικονομικές, πολιτικές ικανότητες και αγωγή υγείας.
Το σημαντικότερο στοιχείο του προγράμματος είναι η διασύνδεση καθώς πολλές από τις δεξιότητες και τις ικανότητες είναι σχετικές τόσο στα ευρύτερα πλαίσια όσο και πιο συγκεκριμένα με τις ανάγκες των εκπαιδευομένων. Το μοντέλο αυτό, ανάλογα με την ευελιξία που μπορεί να έχει στα πλαίσια του εκάστοτε αντικειμένου, μπορεί να προσαρμοστεί και να χρησιμοποιηθεί μεταξύ γειτονιών με διαφορετικά επίπεδα και είδη αναγκών, και σε διαφορετικά πλαίσια παράδοσης των μαθημάτων. Η συμμετοχική προσέγγιση στο σχεδιασμό του εκπαιδευτικού υλικού και του τρόπου παράδοσής του αυξάνει την ενεργή συμμετοχή και τα κίνητρα των εκπαιδευομένων.
Η προσέγγιση του Citizens’ Curriculum βάζει τους εκπαιδευόμενους στο κέντρο και τους συμπεριλαμβάνει στη διαδικασία σχεδιασμού του περιεχομένου των μαθημάτων ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Η ευελιξία του μοντέλου επιτρέπει στις εκπαιδευτικές παροχές να είναι στα μέτρα και να αντακλούν τις ανάγκες και τις συνθήκες των εκπαιδευομένων. Η διασύνδεση των βασικών δεξιοτήτων με ευρύτερες δεξιότητες και ικανότητες οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα για τους εκπαιδευόμενους, συμπεριλαμβανομένων των αλλαγών στις επαγγελματικές τους συνθήκες, της βελτίωσης της στάσης του απέναντι στην μάθηση, αυξημένη κοινωνική και πολιτική συμμετοχή και βελτιωμένη αυτο-αποτελεσματικότητα όπως προκύπτει από την αξιολόγηση των πιλοτικών εφαρμογών.
Το πρόγραμμα Lifeworks [Έργο ζωής] είναι μια καλή πρακτική από το Ηνωμένο Βασίλειο και δημιουργήθηκε από τo Royal British Legion Industries με στόχο την ενδυνάμωση των προσωπικών & διαπροσωπικών ικανοτήτων του πρώην ένοπλου προσωπικού των δυνάμεων ασφαλείας (ειδικά όσων έχουν ειδικές ανάγκες ή έχουν μείνει άνεργοι).
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Προσωπικές και διαπροσωπικές
Ομάδα στόχου: πρώην ένοπλο προσωπικό δυνάμεων ασφαλείας (άτομα με ειδκές ανάγκες, άνεργοι/-ες)
Γλώσσα: Αγγλικά
Το Βρετανικό πρόγραμμα Lifeworks, που διατίθεται από το Royal British Legion Industries (RBLI), έναν εθνικό φιλανθρωπικό φορέα που στηρίζει τις δυνάμεις ασφαλείας, άτομα με ειδικές ανάγκες και άτομα που έχουν μείνει χωρίς δουλειά, βοηθάει το πρώην ένοπλο προσωπικό δυνάμεων ασφαλείας που αναζητάει μια νέα δουλειά προσφέροντας εξατομικευμένη επαγγελματική υποστήριξη και συμβουλευτική επανενσωμάτωσης σε βετεράνους. Το πρόγραμμα αποτελείται από τρία βασικά στοιχεία: Επαγγελματική Αξιολόγηση, Δεξιότητες Απασχολησιμότητας και Συμβουλευτική για Αλλαγή (Coaching4Change) ώστε να εφοδιαστούν με ικανότητες και αυτοπεποίθησηωνα βρουν και να διατηρήσουν μια κατάλληλη εργασία, ως πολίτες. Τους βοηθάει να αναγνωρίζουν τις κατάλληλες γι΄αυτούς/-ες θέσεις εργασίας ώστε να ξεπεράσουν τα πρακτικά και συναισθηματικά εμπόδια που τους εμποδίζουν να κινηθούν προς την εύρεση εργασίας.
Η ανθρωπο-κεντρική φύση του προγράμματος επιτρέπει στα άτομα να αντιληφθούν και να απευθύνουν συγκεκριμένες ανάγκες στα πλαίσια της κατάστασής και των συνθηκών τους. Τα τρία προαναφερθέντα στοιχεία του εκπαιδευτικού προγράμματος επιτρέπουν στους εκπαιδευόμενους και τους αξιολογητές να εξερευνήσουν τις επαγγελματικές προτιμήσεις του ατόμου και να θέσουν κατάλληλους επαγγελματικούς στόχους. Το δεύτερο κομμάτι που αφορά τις Ικανότητες Απασχολησιμότητας αφορά σύνταξη βιογραφικού, συμπλήρωση αιτήσεων για εύρεση εργασίας, ικανότητες συνέντευξης και επικοινωνίας και βοηθάει στον εντοπισμό των μεταβιβάσιμων ικανοτήτων. Η ενότητα Συμβουλευτική για Αλλαγή [Coaching4Change] επικεντρώνεται στην κατανόηση των συνεπειών των επιβεβλημένων και των επιλεγμένων αλλαγών, την επιρροή των αντιλήψεων, πεποιθήσεων και αξιών στις δραστηριότητες του ατόμου και κατανόηση της αξίας της επικοινωνίας. Οι ατομικές και ομαδικές δραστηριότητες επιτρέπουν στους εκπαιδευόμενους να αναπτύξουν την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή τους.
Το πρόγραμμα Lifeworks χρησιμοποιεί έναν ολοκληρωμένο τρόπο εργασίας αξιοποιώντας μια ομάδα που αποτελείται από επαγγελματίες πολλών ειδικοτήτων. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει προσαρμοστεί περαιτέρω ώστε να παρέχει υποστήριξη σε συντρόφους πρώην προσωπικού δυνάμεων ασφαλείας και πρώην φυλακισμένους δίνοντας έμφαση περισσότερο στην απασχολησιμότητα και σε βασικά ζητήματα που εμποδίζουν την απασχολησιμότητά τους.
Μια καλή πρακτική που αναπτύχθηκε από το Learning and Work Institute στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2012. Απευθύνται σε άστεγους ενήλικες και καλύπτει τους τομείς του αλφαβητισμού, του αριθμητισμού, των ψηφιακών και χρηματοοικονομικών ικανοτήτων, της πολιτικής αγωγής και της αγωγής υγείας.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Τέχνη και πολιτισμός, πρόγραμμα φιλοξενίας σε δομές, αλφαβητισμός, αριθμητισμός, ψηφιακές ικανότητες, αγωγή υγείας, πολιτική αγωγή, χρηματοοικονομική ικανότητα
Ομάδα στόχου: άστεγοι ενήλικες, ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες
Γλώσσα: Αγγλικά
To St Mungo’s Broadway Citizens’ Curriculum από το Ηνωμένο Βασίλειο χρησιμοποίησε το Citizens’ Curriculum για να αναπτύξει ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα δραστηριοτήτων για τις δομές φιλοξενίας τους που υποστηρίζουν άστεγους ενήλικες στο να βελτιώσουν τις βασικές τους ικανότητες ανεξάρτητης διαβίωσης. Στη συνέχεια, το πρόγραμμα αναπτύχθηκε περαιτέρω ώστε να απευθύνεται και σε εκπαιδευόμενους που είναι άστεγοι και ασχολούνται μερικώς με τις δουλειές στις δομές φιλοξενίας.
Το πρόγραμμα αποτελείται από 2 φάσεις. Η πρώτη φάση αποτελείται από ένα πλήρες εκπαιδευτικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει ποικιλία δραστηριοτήτων και μαθημάτων κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, και τα οποία καλύπτουν πολλές από τις διασυνδεδεμένες ικανότητες του Citizens’ Curriculum: αλφαβητισμός, αριθμητισμός, ψηφιακές και χρηματοοικονομικές ικανότητες, πολιτική αγωγή και αγωγή υγείας, οι οποίες μαζί δρουν ως ένα πακέτο ολοκληρωμένης υποστήριξης των εκπαιδευομένων. Στη δεύτερη φάση, το Citizens’ Curriculum υλοποιείται μερικές ώρες την ημέρα στη δομή φιλοξενίας. Ειδικά στη δεύτερη φάση, κάθε παρεχόμενη υπηρεσία διαμορφώνεται και υλοποιείται από τους εκπαιδευόμενους, πχ οι εκπαιδευόμενοι επιλέγουν μέρη της περιοχής που τους αρέσουν για τους (εκπαιδευτικούς) περιπάτους, οι εκπαιδευόμενοι γράφουν την πλοκή, στήνουν τη σκηνή και παίζουν στην ετήσια θεατρική παράσταση της δομής στο θέατρο της κοινότητας.
Το πρόγραμμα προωθεί την ολιστική προσέγγιση της εκπαίδευσης, ενώ όλες οι υποστηρικτικές υπηρεσίες ενσωματώνονται στην μαθησιακή/εκπαιδευτική διαδικασία. Το πρόγραμμα προωθεί τη συμμετοχή των εκπαιδευομένων στο καθορισμό του εκπαιδευτικού περιεχομένου ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους. Οι εκπαιδευόμενοι αναπτύσσουν ευρύτερες δεξιότητες ζωής μέσα από την εμπειρία τους στη δομή φιλοξενείας, πχ αναπτύσσοντας κοινωνικές σχέσεις, επικοινωνιακές δεξιότητες. Έτσι η εστιακή φύση της μάθησης αντιπροσωπεύει μια τεράστια μαθησιακή ευκαιρία, ειδικά για άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα στέγασης.
Αντιπροσωπεύει το ευέλικτο μοντέλο που μπορεί να προσαρμοστεί η χρήση του σε διαφορετικά περιβάλλοντα παράδοσής του, συμπεριλαμβάνοντας κοινωνικά απομονωμένες ομάδες. Έχει σα στόχο να διασυνδέσει όσο το δυνατόν περισσότερες δεξιότητες και ικανότητες είναι σχετικές ευρύτερα αλλά και συγκεκριμένα με τις ανάγκες των εκπαιδευομένων.
Μια διεθνής πρωτοβουλία (Βουλγαρία, Κύπρος, Γερμανία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Ισπανία) με παραγωγή υλικού μεταφρασμένου στις προαναφερθείσες γλώσσες (πέραν των γλωσσών των εταίρων). Το πρόγραμμα Take Care υλοποιήθηκε την περίοδο 2012-2014 και έχει σα στόχο να ενισχύσει τον αλφαβητισμό και την υγιειονομική αντίληψη μεταξύ μεταναστών/-ριών και προσφύγων.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, αγωγή υγείας
Ομάδα στόχου: Μετανάστες/-ριες & πρόσφυγες
Γλώσσα: Αραβικά, Βουλγάρικα, Κινέζικα, Κροάτικα, Ολλανδικά, Γαλλικά, Γερμανικά, Ελληνικά, Λιθουανικά, Πολωνικά, Πορτογαλικά, Ρουμάνικα, Ρώσικα, Εσθονικά, Τούρκικα, Ουκρανικά
Το πρόγραμμα Take Care, που προτάθηκε από το EAEA, έχει σα στόχο να βοηθήσει τους μετανάστες να βελτιώσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες και τις γνώσεις τους γύρω από τα υγιειονομικά θέματα των χωρών στις οποίες πλέον διαμένουν ώστε να αισθανθούν πιο ενδυναμωμένοι και πιο ενσωματωμένοι στη χώρα. Απευθύνοντας αυτά τα ζητήματα, οι ερευνητές του προγράμματος δημιούργησαν έναν Οδηγό Ορολογιών Ιατρικής Περίθαλψης για Μετανάστες (HLGM), διευκολύνοντας την επικοινωνία μεταξύ μεταναστών και παρόχων υγείας. Ο HLGM διαθέτει ένα Βιβλίο με Διαλόγους περί Υγείας, ένα Λεξικό, πληροφορίες για τις Δομές Υγείας σε κάθε χώρα (από τις συμμετέχουσες) και ένα Γλωσσικό “Κουτί Πρώτων Βοηθειών” με ένα Διαδραστικό Εγχειρίδιο Εκμάθησης Γλωσσών (iBook) που είναι προσβάσιμο μέσω του iBooks Store.
Η δημιουργία του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού υλικού μπορεί να γίνει σε κάθε χώρα συλλέγοντας πληροφορίες για το ιατροφαρμακευτικό σύστημα της χώρας. Από τη στιγμή που η πληροφορία συλλεγεί, η μεθοδολογία είναι ίδια και κατάλληλη για κάθε χώρα.
Ο Οδηγό Ορολογιών Ιατρικής Περίθαλψης του προγράμματος Take Care παρέχει καινοτόμες μεθόδους για εκμάθηση γλωσσών βασισμένες στις ανάγκες και εμπειρίες της εκάστοτε ομάδας στόχου. Η γνώση ιατρικών όρων και ζητημάτων στην κατάλληλη γλώσσα (υγειονομικός γραμματισμός) παρουσιάζεται με ποικίλους τρόπους: ένα εικονογραφημένο έντυπο βιβλίο φράσεων, ένα ιατρικό γλωσσάρι που χρησιμοποιείται ως εκπαιδευτικό εργαλείο και διατίθεται σε 17 γλώσσες, ένα διαδραστικό βιβλίο εκπαίδευσης και ένα website που λειτουργεί ως εργαλείο αυτο-μόρφωσης. Όλα τα διαθέσιμα προϊόντα είναι σχεδιασμένα σύμφωνα με τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, κάποια από τα γλωσσικά εργαλεία που προκύπτουν από τα προϊόντα του προγράμματος Take Care είναι μεταφρασμένα και σε άλλες γλώσσες (γλώσσες που ομιλούνται πιο συχνά από μετανάστες) και είναι προσβάσιμα από το website του προγράμματος, επομένως θα μπορούσαν πολύ εύκολα να προσαρμοστούν και σε άλλες γλώσσες και να χρησιμοποιηθούν και σε άλλες χώρες. Με αυτό τον τρόπο διευκολύνονται οι μετανάστες/-τριες (σε ένα βαθμό) να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή κοινωνία και να μπορέσουν να κάνουν πράγματα όπως το να σπουδάσουν, να εργαστούν, να στηρίξουν τις οικογένειές τους και να αλληλεπιδράσουν με τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Πρακτική που αναπτύχθηκε στην Ολλανδία το χρονικό διάστημα 2012-2015 από το Ολλανδικό Ίδρυμα για την Ανάγνωση & Γραφή [Reading & Writing Foundation] και έχει ως στόχο την βελτίωση του επιπέδου αλφαβητισμού, αριθμητισμού και ψηφιακών δεξιοτήτων. Απευθύνεται σε άτομα που προέρχοναι από περιβάλλοντα χαμηλών κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και σε μετανάστες και πρόσφυγες με “χαμηλά” προσόντα. Λεπτομερείς πληροφορίες διατίθενται στα Ολλανδικά και μέρος αυτών σε Αγγλικά, Τούρκικα και Ρουμάνικα.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός και αριθμητισμός
Ομάδα στόχου: ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, άτομα με “χαμηλά” προσόντα, πρόσφυγες και μετανάστες
Γλώσσα: Ολλανδικά, Τούρκικα, Ρουμάνικα
To EAEA πρότεινε το πρόγραμμα Language for Life, που προέκυψε ως μια συνεργασία μεταξύ δήμων και ολλανδικών φορέων εκμάθησης γλωσσών. Το πρόγραμμα αντιπροσωπεύει και δημιουργεί τοπικά δίκτυα και δομές για την εκπαίδευση των ανθρώπων που έχουν διαγνωσμένα εκπαιδευτικά κενά (όπως μετανάστες (νέοι και μεγαλύτερης ηλικίας)). Το δίκτυο αυτό αποτελείται από οργανισμούς ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, πρόνοιας και εκμάθησης γλωσσών καθώς και από βιβλιοθήκες, Τοπικά Εκπαιδευτικά Κέντρα (ROCs), εταιρείες κλπ. Οι στόχοι του είναι κυρίως η αύξηση του αλφαβητισμού, του αριθμητισμού και των ψηφιακών δεξιοτήτων, η βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας και η τόνωση της κοινωνικής ενσωμάτωσης, περισσότερες ευκαιρίες συνάντησης με καινουργιους ανθρώπους και εύρεσης εργασίας, με απώτερο σκοπό την εργασιακή εξασφάλιση των ατόμων.
Οι υπεύθυνοι και οι εκπαιδευτές σχετικά με τη γλώσσα σε τέτοιου είδους προγράμματα, μπορούν πολύ εύκολα να εκπαιδευτούν ώστε να υποστηρίξουν τα άτομα που παρουσιάζουν έλλειμα σε βασικές δεξιότητες. Ο συνδυασμός εκπαιδευτών, εκπαιδευμένων εθελοντών και καλού εκπαιδευτικού υλικού είναι αυτό που θα δώσει το καλύτερο αποτέλεσμα στα πλαίσια του προγράμματος.
Η μεθοδολογική προσέγγιση των Κέντρων Αλφαβητισμού “Literacy hubs” είναι εύκολα προσαρμόσιμη και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως επίσης και το γεγονός ότι η εκπαιδευτική διαδικασία θα πρέπει να πραγματοποιείται στο περιβάλλον των εκπαιδευομένων. Τα Κέντρα Αλφαβητισμού είναι εύκολα προσβάσιμες δομές που βρίσκονται σε γειτονιές και παρέχουν πληροφορίες σε ανθρώπους με προβλήματα αλφαβητισμού, σε εθελοντές και εκπαιδευτές. Τα Κέντρα αυτά μπορεί να στεγάζονται σε δημόσιες βιβλιοθήκες, μέσα σε επιχειρήσεις, κέντρα εύρεσης εργασίας και νοσοκομεία.
Στα πλαίσια του προγράμματος δημιουργήθηκε ο Αξιολογητής Αλφαβητισμού [Literacy Screener], ένα διαδικτυακό εργαλείο που μπορεί να εντοπίσει πιθανά προβλήματα αλφαβητισμού μεσα σε 12 λεπτά. Το εργαλείο αυτό είναι έγκυρο, αντικειμενικό και αξιόπιστο, και έχει σχεδιαστεί για οργανισμούς που θέλουν να έχουν μια άμεση εικόνα του επιπέδου αλφαβητισμού των πελατών τους, των ωφελούμενών τους ή των εργαζομένων τους. Σε διάστημα πέντε χρόνων, πάνω από 40,000 άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει τον Αξιολογητή Αλφαβητισμού και χάρη σε αυτό, σχεδόν το 40% των ανθρώπων με χαμηλό επίπεδο αλφαβητισμού έχουν αρχίσει να το αντιμετωπίζουν με κατάλληλη εκπαίδευση. Περισσότεροι από 200 οργανισμοί στην Ολλανδία χρησιμοποιούν το πρόγραμμα, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών εύρεσης εργασίας, δήμων και εταιρειών. Μεταφράζοντας και προσαρμόζοντας το υλικό αξιολόγησης στη λογική άλλων χωρών, τα εργαλεία αξιολόγησης μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οποιαδήποτε χώρα (διατίθενται ήδη δοκιμαστικές εκδόσεις του εργαλείου σε Αγγλικά, Τούρκικα και Ρουμάνικα). Πάνω στην ίδια λογική φτιάχνεται και ο Αξιολογητής Αριθμητισμού και Ψηφιακών δεξιοτήτων [Numeracy & Digi Screener] όπου θα αξιολογούνται οι αριθμητικές και ψηφιακές ικανότητες μέσω αντίστοιχων ασκήσεων.
Το πρόγραμμα “Letras Prá Vida” είναι μια Πορτογαλική πρωτοβουλία του Πολιτεχνικής Σχολής του Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος της Coimbra, που υλοποιήθηκε το διάστημα 2015 με 2017. Είναι διαθέσιμο στα Πορτογαλικά, ασχολείται με την ανάπτυξη του αλφαβητισμού, των προσωπικών-διαπροσωπικών και ψηφιακών ικανοτήτων και στην πολιτική αγωγή και απευθύνεται σε άτομα που είτε εγκατέλειψαν είτε δεν είχαν την ευκαιρία να πάνε στο σχολείο.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, πολιτική αγωγή, προσωπικές-διαπροσωπικές και ψηφιακές ικανότητες
Ομάδα στόχου: άτομα που άφησαν το σχολείο, άτομα που δεν πήγαν ποτέ σχολείο
Γλώσσα: Πορτογαλικά
Το Πορτογαλικό πρόγραμμα αλφαβητισμού ενηλίκων Letters for life, που προτάθηκε ως καλή πρακτική από το ΕΑΕΑ, υλοποιεί δραστηριότητες που προωθούν τον αλφαβητισμό, τον οικογενειακό γραμματισμό, την ενδυνάμωση, την πολιτική αγωγή, την αυτοπεποίθηση, την αυτο-αποτελεσματικότητα και την κοινωνική ενσωμάτωση, για άτομα που είτε εγκατέλειψαν είτε δεν είχαν την ευκαιρία να πάνε ποτέ σχολείο. Το “Letters for Life” προωθεί επίσης την κοινωνική συμμετοχή μέσω του ψηφιακού γραμματισμού: για παράδειγμα, παρέχει στους εκπαιδευόμενους τις απαραίτητες γνώσεις και ικανότητες για να χρησιμοποιούν smartphones, υπολογιστές, το διαδίκτυο και τα social media. Το πρόγραμμα δεν δουλεύει μόνο για την κοινότητα αλλά και με αυτή και δίνει ιδιαίτερη αξία στο ρόλο των (πιθανών) συνεργατών του.
Τα μαθήματα που προσφέρονται στο πρόγραμμα είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των εκπαιδευομένων. Οι εκπαιδευόμενοι είναι οι ίδιοι συγγραφείς της εκπαίδευσής τους καθώς μπορούν να επιλέγουν τους στόχους που θέλουν να επιτύχουν και συμβάλλουν στον καθορισμό των εκπαιδευτικών στρατηγικών. Είναι ωφέλιμο και σημαντικό να συναντιούνται στο ίδιο εκπαιδευτικό περιβάλλον διαφορετικές μεταξύ τους ομάδες και να αλληλουποστηρίζονται ενώ προσπαθούν να αποκτήσουν ικανότητες αλφαβητισμού βιωματικά, και με αυτό τον τρόπο το δέσιμο των ανθρώπων βρίσκεται στο κέντρο της δυναμικής της εκπαίδευσης ενηλίκων (ανδραγωγική).
Η καινοτόμα πλευρά του προγράμματος Letters for Life είναι οτι η μεθοδολογία αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον οποιοδήποτε και οπουδήποτε με τη μορφή εργαστηρίων και με τη συμμετοχή μίας ή περισσότερων μικρών ομάδων. Η λογική της “μεθοδολογίας (μάθησης) του Paulo Freire σε φιλικά περιβάλλοντα” μπορεί πολύ εύκολα να εφαρμοστεί από τον οποιοδήποτε (οι συμμετέχοντες μαθαίνουν σε ένα περιβάλλον εμπλουτισμένο με βιβλία, λεξικά και άλλα βοηθητικά υλικά, λουλούδια, εφημερίδες στα τραπέζια, πράγματα που μπορούν να εύκολα να μαζευτούν και να φτιάξουν ένα μαθησιακό περιβάλλον). Η μαθησιακή αυτή διαδικασία προσφέρει στους συμμετέχοντες ένα σημείο εκκίνησης και έτσι δεν είναι αναγκαίο να συνδεθεί με συγκεκριμένα πλαίσια/εκπαιδευτικά συστήματα. Μπορεί να πραγματοποιηθεί από εκπαιδευτές από διαφορετικά αντικείμενα που αντιλαμβάνονται τη σημασία της εκπαίδευσης ενηλίκων και του αλφαβητισμού που οδηγεί στη χειραφέτηση.
Μια Βέλγικη πρωτοβουλία του φορέα “Lire et Écrire” [Ανάγνωση & Γραφή], που διατίθεται στα Γαλλικά. Το ‘’Bienvenue en Belgique’’, από το 2010, έχει σαν στόχο την προώθηση του αλφαβητισμού, της πολιτικής αγωγής, της αγωγής υγείας και των προσωπικών και διαπροσωπικών ικανοτήτων μεταξύ των μεταναστών και των προσφύγων.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμό, πολιτική αγωγή, αγωγή υγείας, προσωπικές και διαπροσωπικές ικανότητες
Ομάδα στόχου: Μετανάστριες/-ες και πρόσφυγες
Γλώσσα: Γαλλικά
Το ΕΑΕΑ πρότεινε το πρόγραμμα ‘Lire et Écrire’ το οποίο απευθύνεται σε εκπαιδευτές ενηλίκων που εργάζονται για τη βελτίωση του αλφαβητισμού των μεταναστών, και βασίζει την εκπαίδευσή τους στη χρήση παιδαγωγικών κιτ σχετικών με διάφορα θέματα που αφορούν την καθημερινή ζωή στο Βέλγιο: Συμβίωση, Ζητήματα του σπιτιού, Υγεία, Εκπαίδευση, Εργασία και Κοινωνική Ασφάλιση/Πρόνοια, Καθημερινή Ζωή, Ζητήματα διαμονής και μετανάστευσης και Θεσμοί. Αυτά τα εκπαιδευτικά κιτ δίνουν στους μετανάστες μια ευρεία οπτική των κοινωνικών, πολιτιστικών και περιβαλλοντικών όψεων της ζωής στη νέα χώρα διαμονής τους, επιτρέποντάς τους έτσι να αποκτήσουν ικανότητες που θα τους βοηθήσουν να ενσωματωθούν πιο εύκολα στο νέο αυτό περιβάλλον. Ως προσέγγιση μπορεί να αξιοποιηθεί για τη διδασκαλία βασικών αναγκών και σε άτομα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στο Βέλγιο (συμπεριλμβανομένων και των νέων) ή ακόμα και να χρησιμοποιηθούν για μια πιο γενική συζήτηση γύρω από την κοινωνία. Μέσω της χρήσης τους προκύπτει αναπόφευκτα και ένας κριτικός αναστοχασμός για τη κοινωνία στην οποία ζουν οι συμμετέχοντες κάτι το οποίο μπορεί να μεταφερθεί και σε άλλο κοινό πολύ εύκολα.
Χρησιμοποιώντας φωτογραφίες αντί για κάποιον άλλο τρόπο εικονογράφησης για την κατανόηση των δεξιοτήτων ζωής και των κοινωνικών ζητημάτων από ανθρώπους που έχουν ελλιπείς δεξιότητες γραμματισμού, μειώνει την πιθανή επιρροή μιας και μόνο κουλτούρας, ενώ η ερμηνεία των φωτογραφιών εξαρτάται λιγότερο από την κουλτούρα των συμμετεχόντων και έτσι επιτρέπει στους ανθρώπους να επικοινωνούν πιο εύκολα παρά τις όποιες πολιτισμικές τους διαφορές. Όλες οι προτεινόμενες δραστηριότητες του προγράμματος έχουν σχεδιαστεί ώστε να είναι διασκεδαστικές και να προσιδιάζουν σε παιχνίδι, το οποίο βελτιώνει τη δυνατότητα μάθησης, και στηρίζεται στην ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ των συμμετεχόντων παρά στη μετάδοση εξαρχής προσδιορισμένων πληροφοριών. Μία ομάδα διαφόρων ανθρώπων σχεδιάζει συνέχεια αυτούς τους συνδυασμούς λόγου και εικόνας (kit) και αυτό είναι σημαντικό καθώς βελτιώνει τη δημιουργικότητα στην σύλληψη των ιδεών για δραστηριότητες. Οι χρήστες αυτών των σετ έχουν τη δυνατότητα να στείλουν ιδέες και παραδείγματα για νέες δραστηριότητες που μπορεί να σκέφτηκαν και να χρησιμοποίησαν επιτυχώς στις ομάδες τους. Τα sets αυτά είναι επομένως μέρος μιας ζωντανής διαδικασίας και αυτή η συλλογική διάσταση του εργαλείου είναι εξαιρετικής σημασίας καθώς τα άτομα μπορούν να πάρουν μέρος στη περαιτέρω επεξεργασία τους προτείνοντας νέες δραστηριότητες.
Τα παιδαγωγικά sets ‘Bienvenue en Belgique’ είναι τα πρώτα του είδους τους, καθώς πριν από την εφαρμογή τους δεν υπήρχε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό υλικό που να είχε σχεδιαστεί για τους νεοαφιχθέντες μετανάστες στο Βέλγιο με ελλιπείς βασικές δεξιότητες.
Πρόγραμμα που υλοποιήθηκε τη χρονική περίοδο 2012-2013 από το Υπουργείο Παιδείας της Δημοκρατίας της Σερβίας, αυτή η πρωτοβουλία έχει σαν στόχο την ενδυνάμωση της ενεργής πολιτειότητας & των προσωπικών και διαπροσωπικών ικανοτήτων των ενηλίκων άνω των 15 που έχουν ημιτελή βασική εκπαίδευση ή δεν διαθέτουν επαγγελματικά προσόντα, δίνοντας προτεραιότητα σε άτομα που προέρχονται από ευάλωτα κοινωνικά περιβάλλοντα. Περισσότρες πληροφορίες είναι διαθέσιμες μόνο στα Σέρβικα.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Πολιτική αγωγή, προσωπικές και διαπροσωπικές ικανότητες
Ομάδα στόχου: Άτομα άνω των 15 με ημιτελή βασική εκπαίδευση ή χωρίς επαγγελματικές δεξιότητες, με προτεραιότητα σε άτομα προερχόμενα από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες
Γλώσσα: Σέρβικα
Ο βασικός στόχος αυτού του προγράμματος συστημικής ανάπτυξης της λειτουργικής βασικής εκπαίδευσης για τους ενήλικες (FEEA) είναι να καθιερώσει ένα τέτοιο σύστημα που να είναι προσβάσιμο και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των εκπαιδευομένων και της αγοράς εργασίας σύμφωνα με τη λογική της δια βίου μάθησης, και με ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση των δεξιοτήτων ζωής και των ικανοτήτων. Απευθύνεται σε ενήλικες άνω των 15 που έχουν ημιτελή βασική εκπαίδευση ή δεν διαθέτουν επαγγελματικά προσόντα, δίνοντας προτεραιότητα σε άτομα που προέρχονται από ευάλωτα κοινωνικά περιβάλλοντα. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει οργανωθεί σε 3 κύκλους, με κάθε κύκλο να διαρκεί όσο μια σχολική χρονιά: ο πρώτος κύκλος καλύπτει τις γνώσεις των τάξεων 1 έως 4, ο δεύτερος κύκλος καλύπτει τις γνώσεις των τάξεων 5 και 6, και ο τρίτος κύκλος καλύπτει τις γνώσεις των τάξεων 7 και 8 καθώς και τα αντικείμενα 35 επαγγελματικών ειδικοτήτων. Κατά τη διάρκεια της τρίτης χρονιάς, οι εκπαιδευόμενοι παρακολουθούν ένα από τα προγράμματα Επαγγελματικής Κατάρτισης και Εκπαίδευσης (VET) εκ των 35 προσφερόμενων ειδικοτήτων, πχ κομμωτικής, βοηθού σεφ κλπ. Όλοι όσοι ολοκληρώσουν επιτυχώς το εκπαιδευτικό πρόγραμμα FEEA λαμβάνουν απολυτήριο βασικής εκπαίδευσης και πιστοποιητικό επαγγελματικών δεξιοτήτων.
Ο στόχος του προγράμματος ήταν να ανανεώσει το παλιά βασικά σχολεία εκπαίδευσης ενηλίκων ώστε να μπορέσει να διατηρηθεί και στο μέλλον και να χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση, και να είναι αναγνωρίσιμο και αξιόπιστοσε εθνικό επίπεδο. Καθώ το πρόγραμμα υλοποιούταν σε συνεργασία με το υπουργείο και ένα μεγάλο αριθμό επαγγελματιών, οι πολιτικές σχετικά με το θέμα επεξεργάζονταν και προσαρμόζονταν ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι του προγράμματος.
Στα σχολεία δημιουργήθηκε και μια νέα θέση αυτή του “βοηθού εκπαίδευσης ενηλίκων”, με στόχο να βοηθήσει τους εκπαιδευτές, τους εκπαιδευόμενους και τις οικογένειές τους κατά τη μαθησιακή και την ευρύτερη διαδικασία ενσωμάτωσης. Για να ενθαρρυνθεί η σχολική και κοινωνική ενσωμάτωση στα πλαίσια του προγράμματος δόθηκε μεγάλη σημασία στη καθιέρωση της συμμετοχής σε αυτή της κοινότητας, των οικογενειών και των σχολείων. Το πρόγραμμα έδωσε μεγάλη σημασία στις ανάγκες των εκπαιδευομένων κατά την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού προγράμματος και την οργάνωση των μαθημάτων. Το πρόγραμμα περιελάμβανε μια καμπάνια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κοινού σχετικά με τη σημασία της εκπαίδευσης δεύτερης ευκαιρίας, όπου η υποστήριξη των εθνικών και τοπικών μέσων ενημέρωσης ήταν εξαιρετικής σημασίας για την προώθηση της κουλτούρας μάθησης σε ενήλικα άτομα.
Για να γίνει το πρόγραμμα πιο ελκυστικό σε εν δυνάμει συμμετέχοντες και σε ολόκληρη την κοινωνία, χρησιμοποιήθηκαν παραδείγματα πρακτικών με θετικά αποτελέσματα ώστε να τονιστούν τα οφέλη του προγράμματος, όπως αναφέρει το ΕΑΕΑ. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα ασχολήθηκε με την επαναδόμηση του συστήματος βασικής εκπαίδευσης για ενήλικες καθώς και με την δημιουργία νέων μαθημάτων σε 80 κανονικά σχολεία βασικής εκπαίδευσης και σε 75 επαγγελματικά σχολεία σε όλη τη Σερβία.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία της Κύκλησις (Εκπαίδευση, Περιβάλλον, Πολιτισμός), που είναι σε εφαρμογή από το 2014, έχει σαν στόχο την προώθηση του αλφαβητισμού, των προσωπικών-διαπροσωπικών και ψηφιακών δεξιοτήτων και της πολιτικής αγωγής σε άτομα με περιορισμένες επαγγελματικές δεξιότητες που προέρχονται από ευάλωτα κοινωνικά περιβάλλοντα. Διαθέτει περιγραφές στα Ελληνικά και εν μέρη στα Αγγλικά.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, προσωπικές-διαπροσωπικές & ψηφιακές ικανότητες, αγωγή πολίτη
Ομάδα στόχου: άτομα προερχόμενα από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, άτομα με περιορισμένες επαγγελματικές δεξιότητες
Γλώσσα: Ελληνικά, Αγγλικά
Οι Έλληνες εταίροι αναφέρθηκαν στο πρόγραμμα Πράττω από κοινού, που καλύπτει ένα εύρος διαφορετικών αναγκών σχετικών με την κοινωνική και εργασιακή ενσωμάτωση των συμμετεχόντων. Στόχος του προγράμματος είναι η κοινωνική και προσωπική ενδυνάμωση των συμμετεχόντων. Διαθέτει διάφορα εργαστήρια γλώσσας και επικοινωνίας, ομότιμης μάθησης και συμβουλευτικής, υπολογιστών και επικοινωνίας και κοινωνικής επιχειρηματικότητα ώστε να αναπτυχθεί η αυτεπίγνωση και αυτοπεοίθηση αυτών των συμμετεχόντων.
Παρά τον αρχικό συνδυασμό, το Πράττω από κοινού είναι αρκετά ευέλικτο σε χρόνο και τρόπους παράδοσης μαθημάτων, ανάλογα με τις αναγνωρισμένες ανάγκες των συμμετεχόντων/εκπαιδευομένων. Οι συμμετέχοντες είναι και εκπαιδευόμενοι και εκπαιδευτές. Μέσω καλλιτεχνικών και πολιτιστικών εργαστηρίων, οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρίανα συναντηθούν σε κοινό χώρο και να αλληλεπιδράσουν χωρίς προκαταλήψεις (για παράδειγμα, στο εργαστήριο δημιουργίας Θεατρικής Μάσκας όπου πρόσφυγες, εθελοντές και άνεργοι μαθαίνουν να αντιλαμβάνονται και να αποτυπώνουν εκφράσεις του προσώπου – θυμό, γέλιο, πόνο, κλπ.) και τους δίνεται χρόνος για αναστοχασμό και κατανόηση συμπεριφορών.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα τράβηξε τους συμμετέχοντες με έναν τρόπο που δεν συνηθίζεται σε τέτοιου είδους πρακτικές. Υπάρχουν διάφορα εργαστήρια που απευθύνονται σε κόσμο αλλά αποτελούνται από κόσμο που γνωρίζεται μεταξύ του με αποτέλεσμα πολύς κόσμος να μην νιώθει άνετα να συμμετέχει σε αυτά. Αντιθέτως στο συγκεκριμένο πρόγραμμα προσφέρονται δωρεάν μαθήματα γλώσσας, πολιτιστικές δραστηριότητες και συμβουλευτική που απευθύνονται σε όλους ανεξαρτήτως. Η ομάδα εργασίας του προγράμματος προσπάθησε να φτιάξει η ίδια τη σχέση με τους συμμετέχοντες και δεν περίμενε από αυτούς (τους συμμετέχοντες) να βρουν αυτή τη σχέση μόνοι τους. Αυτή η προσέγγιση έδρασε και ως μέθοδος πρόληψης του πιθανού αποκλεισμού ατόμων που δεν διαθέτουν την κατάλληλη πληροφόρηση και δεν συμμετέχουν σε δραστηριότητες σε τοπικό επίπεδο.
Πρόκειται για Δανέζικη πρωτοβουλία που υλοποιείται από τις αρχές του 2016. Το εργαστήριο “Recycling Design” αναπτύχθηκε από το DOF Allerød Fritidsskole (παράρτημα του DOF, Dansk Oplysnings Forbund) και απευθύνεται σε γυναίκες πρόσφυγες και Δανέζες με στόχο την ανάπτυξη του αλφαβητισμού, των προσωπικών και διαπροσωπικών ικανοτήτων, της περιβαλλοντικής συνείδησης και της πολιτικής αγωγής.
Θεματικές ενότητες & σχετικές ικανότητες: Αλφαβητισμός, πολιτική αγωγή, προσωπικές και διαπροσωπικές ικανότητες, περιβαλλοντική συνείδηση
Ομάδα στόχου: γυναίκες πρόσφυγες και γηγενείς
Γλώσσα: Δανέζικα
Το DoF Allerød Fritidsskole, μια ένωση μη τυπικής εκπαίδευσης ενηλίκων, έχει σχεδιάσει και υλοποιεί το εργαστήριο “Recycling Design”, όπου γυναίκες πρόσφυγες συναντιούνται με γυναίκες πυο έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει στη Δανία και μοιράζονται τα κοινά τους ενδιαφέροντα για χειροτεχνίες, μια ή δύο φορές την εβδομάδα. Ασχολούνται με την εκπαίδευση γύρω από τη τέχνη και το σχέδιο με ανακυκλώσιμα αντικείμενα, συμμετέχουν στην κοινότητα, μαθαίνουν μια γλώσσα και τη βάζουν σε εφαρμογή, μοιράζονται γνώσεις και εμπειρίες σχετικά με την καθημερινή ζωή και γνωρίζουν νέα άτομα. Το συγκεκριμένο εργαστήριο/μάθημα συμβάλλει στην ενσωμάτωση των γυναικών προσφύγων μέσα από αυτή τη διάδραση με τον τοπικό πληθυσμό.
Δημιουργείται έτσι μια κοινότητα γύρω από ένα κοινο ενδιαφέρον στα πλαίσια ενός άτυπου και ασφαλούς περιβάλλοντος, όπου η εμπιστοσύνη και η κοινή ευθύνη είναι παρούσες, υποστηρίζεται η δημιουργία νέων δικτύων, γίνονται συζητήσεις γύρω από εμπειρίες και θέματα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του εργαστηρίου. Οι γυναίκες μαθαίνουν σε αυτό το εργαστήριο να συνεργάζονται μεταξύ τους αφού αναλαμβάνουν ένα έργο από κοινού εξ΄αρχής (μοιράζονται δουλειές, εργαλεία, χώρο κλπ).
Η πρωτοβουλία αυτή έχει εξελιχθεί σε ένα δίκτυο όπου χρησιμοποιούνται διάφορες ικανότητες για διάφορες δραστηριότητες που δεν αφορούν μόνο χειροτεχνίες. Για παράδειγμα, πραγματοποιούνται συλλογικές κουζίνες και θεματικές εξορμήσεις στη Βουλή, που σημαίνει ότι πέρα από τις χειροτεχνίες, το δίκτυο αυτό συμμετέχει και σε άλλες δραστηριότητες.
Οι υπεύθυνοι του προγράμματος έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στην ύπαρξη στα πλαίσια του προγράμματος ενός ατόμου-κλειδί με ρόλο ‘πολιτισμικού και γλωσσικού διερμηνέα’ το οποίο αποτελεί και παράγοντα επιτυχίας του. Το πρόσωπο αυτό λειτουργεί ως διαμεσολαβήτρια, διερμηνέας και κινητήρια δύναμη, και έτσι είναι σε θέση να δώσει λύσεις σε προβλήματα με τρόπο κατανοητό από όλες. Η χρήση προσώπων-κλειδιά είναι σημαντική για τη δημιουργία και συντήρηση των κινήτρων συμμετοχής και επιτυχούς ενσωμάτωσης νέων ατόμων στα πλαίσια της μη τυπικής εκπαίδευσης ενηλίκων.
Για να μπορέσουν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες της νέας ομάδας στόχου, δίνεται έμφαση στην ευελιξία του προγράμματος, όπως παραδείγματος χάρη η αποδοχή κέικ, ροφημάτων ή άλλων φαγητών αντί μετρητών για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα προσφύγων που δεν είχαν λεφτά για να καλύψουν τη συμμετοχή τους, οργάνωση του τρόπου μεταφοράς και επιτρέποντας την πρόσβαση παιδιών στο χώρο ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή των γυναικών. Έτσι τα παιδιά δεν ακυρώνουν το σκοπό του εργαστηρίου, αντιθέτως συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της ομάδας καθώς οι συμμετέχουσες γνωρίζουν τώρα η μια την οικογένεια της άλλης. Χρησιμοποιώντας επίσης ανακυκλώσιμα υλικά, μειώνεται το κόστος των υλικών (ή δίνονται ακόμα και δωρεάν) κάτι που κάνει το πρόγραμμα πιο εύκολα προσβάσιμο ακόμα και σε γυναίκες με χαμηλότερα έσοδα.
Μπορείτε να μας απευθυνθείτε μέσω της φόρμας επικοινωνίας, εμαιλ, τηλεφώνου ή/και facebook/ linkedin με τα παρακάτω στοιχεία επικοινωνίας
kekdafni.gr © 2024 | Created by Global Minds - Digital Agency